Opredjeljenje Vlade Republike Srpske je da se preostalih 37 domova zdravlja od početka naredne godine uključi u trezorski sistem u okviru nadležnih jedinica lokalne samouprave, rečeno je Srni iz Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite Srpske.
Prelazak javnih zdravstvenih ustanova na trezorski sistem poslovanja jedna je od planiranih aktivnosti za zaustavljanje trenda povećanja ukupnih obaveza u zdravstvenom sistemu, a određene aktivnosti na ovom planu se provode nekoliko posljednjih godina.
Iz Ministarstva navode da su dosadašnjim aktivnostima Vlade Srpske u trezorski sistem poslovanja uključene 22 javne zdravstvene ustanove, od kojih je za četiri osnivač Republika Srpska i 18 domova zdravlja, čiji su osnivači nadležne jedinice lokalne samouprave.
U trezorski sistem poslovanja najprije je uključeno šest zdravstvenih ustanova i to Zavod za stomatologiju, Zavod za sudsku medicinu i Zavod za transfuzijsku medicinu te domovi zdravlja Čelinac, Derventa i Bratunac, što se pokazalo kao uspješan model, dodaju iz Ministarstva.
Zatim je od 1. januara 2022. godine na trezorski sistem poslovanja prešlo još 15 domova zdravlja i Zavod za forenzičku psihijatriju Sokolac.
Prilikom izbora domova zdravlja za ulazak u trezorski sistem od početka 2022. godine, uzeti su u obzir parametri regionalne pokrivenosti, zastupljenosti svih veličina ustanova sa aspekta broja zaposlenih, broja korisnika usluga, iznosa prihoda koji ostvaruju od Fonda zdravstvenog osiguranja Srpske, stanja obaveza i slično.
– S obzirom na to da je izmirenje obaveza iz prethodnog perioda jedan od najvažnijih preduslova za ulazak zdravstvenih ustanova u trezorski sistem Republike Srpske, kako se budžeti opština i gradova i republički budžet ne bi dodatno opteretili i time ugrozilo njihovo funkcionisanje, Vlada Srpske je izdvojila oko sedam miliona KM za izmirenje obaveza iz prethodnog perioda svih zdravstvenih ustanova koje su 1. januara 2022. godine prešle na trezorski sistem poslovanja – navedeno je iz Ministarstva.
Kada je u pitanju značaj ove mjere, iz Ministarstva napominju da ulaskom javnih zdravstvenih ustanova u trezorski sistem poslovanja, one prestaju da funkcionišu kao individualne poslovne cjeline i postaju integralni dio jedinstvenog trezorskog sistema Srpske, što prvenstveno znači jedinstven sistem finansijskog planiranja, trošenja i kontrole.
Јedinice lokalne samouprave, kao osnivači lokalnih domova zdravlja, dobijaju mogućnost i nadležnost neposrednog praćenja planiranja, upravljanja i kontrole finansijskog poslovanja nadležnog doma zdravlja.
Iz Ministarstva naglašavaju da su lokalni trezori odgovorni za izmirenje redovnih obaveza u skladu sa odobrenim finansijskim planom, odnosno odlukom o usvajanju budžeta opštine ili grada.
“Time se doprinosi većoj stabilnosti u poslovanju domova zdravlja s obzirom da budžet opštine ili grada postaje garant finansijske sigurnosti da će se usluge pružati u skladu sa planom i budžetom, što je naročito važno u uslovima nepredviđenih događaja i vanrednih situacija”, navedeno je iz Ministarstva.
Pored toga, s obzirom na to da budžetski korisnici imaju obavezu da pripremaju i dostavljaju nadležnoj službi opštine ili grada svoje budžetske zahtjeve, prelazak na trezorski sistem poslovanja za domove zdravlja znači i jačanje funkcije planiranja.
Imajući u vidu da budžetski korisnici, u skladu sa Zakonom o trezoru, mogu stvarati obaveze najviše do iznosa sredstava odobrenih u budžetu, omogućava se efikasnije i racionalnije korištenje javnih resursa i viši nivo kontrole troškova u zdravstvenom sistemu.
– Trezorski sistem omogućava bolje finansijsko planiranje i upravljanje, te ograničava ustanove u stvaranju obaveza za čije izmirenje nisu predvidjeli sredstva. Prelaskom javnih zdravstvenih ustanova na trezorski sistem poslovanja uspostavlja se i bolja kontrola unutrašnjeg duga, jer se ograničava ranija praksa pojedinih ustanova u pogledu neizmirivanja obaveza prema Poreskoj upravi Srpske – istaknuto je iz Ministarstva.
Dosadašnja iskustva, kako se navodi, pokazala su da trezorski način poslovanja omogućava kvalitetnije i transparentnije finansijsko planiranje, upravljanje i kontrolu trošenja javnih sredstava.
Iz Ministarstva podsjećaju da su poreska dugovanja u ovoj oblasti smanjena u prethodnom periodu zajedničkim aktivnostima Vlade Srpske, Poreske uprave i javnih zdravstvenih ustanova, koje se nastavljaju.
Trezorski vid poslovanja, navode, već funkcioniše u socijalnoj zaštiti, te napominju da se njegovim uvođenjem u primarnoj zdravstvenoj zaštiti ne mijenja način finansiranja zdravstvene zaštite za stanovništvo, koje i dalje ostaje iz doprinosa i putem Fonda zdravstvenog osiguranja Srpske.
(RTRS)
