Na današnji dan, 19.10.1992. godine, dakle, prije 30 godina, Vlada Republike Srpske na svojoj redovnoj sjednici donijela je Odluku o osnivanju Instituta za geološka istraživanja u Republici Srpskoj (Geoinstitut), kao javnu ustanovu u državnoj svojini.
Odlučeno je da sjedište Geoinstituta bude na Ilidži, gdje je bilo sjedište i dotadašnjeg Geološkog instituta u bivšoj Bosni i Hercegovini. Osnivanje je teklo uporedo sa osnivanjem ostalih republičkih institucija, a cilj je bio očuvanje stručnog kadra i dokumentacionog materijala od neprocjenjive vrijednosti o dotadašnjim geološkim istraživanjima na prostoru BiH i Republike Srpske.
Nakon potpisivanja Dejtonskog sporazuma 21.11.1995. godine, i prestanka rata u BiH , Vlada Republike Srpske i Ministarstvo industrije i energetike donosi Rješenje o izmještanju dokumentacije i ostalih sredstava “Geoinstitut”-a na teritoriju Republike Srpske na dan 13.12.1995. U vrlo složenoj situaciji, odlučeno je da se “Geoinstitut” preseli u Zvornik.
2010. godine “Geozavod” je prešao na budžetsko finansiranje u potpunosti i dobio trajne prostorije, što mu omogućava nesmetano funkcionisanje.
2014. je usvojen Dugoročni program razvoja osnovnih geoloških istraživanja Republike Srpske za period od 2014.-2029. godine, a usvojila ga je Narodna Skupština Republike Srpske.
Geološki zavod pored svojih kadrova često ima potrebu za angažovanjem spoljnih saradnika, a potrebno je napomenuti i to da ima potpisane memorandume o saradnji sa Geološkim zavodima iz: Srbije, Hrvatske, Slovenije, Austrije, Crne Gore, Makedonije i NR Kine.
Geološki zavod RS je od 2014.godine pridruženi član asocijacije evropskih geoloških zavoda – EuroGeoSurveys (EGS) i kao takav predstavlja Republiku Srpsku u oblastima geologije.
Internacionalno predstavljanje geološke stvarnosti Republike Srpske, njenih prirodnih bogatstava i prije svega mineralno-sirovinskog potencijala i Geološkog zavoda kao nosioca osnovnih geoloških istraživanja svih ovih godina je bilo vrlo značajno. Uzeto je učešće u velikom broju skupova i stručnih radionica najčešće na poziv međunarodnih istitucija ili u okviru međunarodnih projekata.
08.04.2022. godine na IV Međunarodnoj naučno-stručnoj konferenciji održanoj u Banjoj Luci u Adminstrativnom centru Vlade je obeležen Jubilej Geološkog zavoda Republike Srpske utkan u 110 godina razvoja geologije u BiH, koja je organizovana od strane Geološkog zavoda Republike Srpske i Austrijskog kulturnog foruma iz Sarajeva, na kojoj su učestvovali i stručnjaci iz BiH, Srbije, Slovenije, Crne Gore i Hrvatske.
“Danas obilježavamo izuzetno značajan jubilej, a to ujedno predstavlja odličnu priliku da razmenimo mišljenja, iskustva i unapredimo saradnju sa Zavodima u okruženju. Zavod će u narednom periodu nastaviti da stvara i razvija saradnju kako sa institucijama tako i sa privrednim društvima” izjavio je direktor Republičkog zavoda za geološka istraživanja Mladen Tomić.
“Međunarodna naučno-stručna konferencija “Geologija Republike Srpske i Regiona” je jedan niz koji mi baštinimo prethodnih trideset godina. Vrijedi istaći da je i ovo 110 godina sistemskih geoloških istraživanja na prostoru Bosne i Hercegovine koje mi baštinimo i unapređujemo”, rekao je zamjenik direktora Geološkog zavoda Cvjetko Sandić.
